Tia UV là gì?

Tia UV (Ultraviolet) hay còn được biết đến với tên gọi tia tử ngoại, tia cực tím là một dạng sóng điện từ với bước sóng từ 10 – 380 nm. Đây là dạng bức xạ điện từ từ nguồn mặt trời hoặc các nguồn nhân tạo khác như giường tắm nắng, mỏ hàn,… Vì tia UV nằm ngoài phạm vi của màu tím, nên không thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Có tổng cộng 3 loại tia UV:

• Tia UVA: Còn được gọi là sóng dài hay ánh sáng đen, với bước sóng từ 380 – 315 nm.
• Tia UVB: Còn được gọi là ánh sáng trung, với bước sóng từ 315 – 280 nm.
• Tia UVC: Còn được gọi là sóng ngắn hay sóng có tính tiệt trùng, với bước sóng ngắn hơn 280 nm.

Tác động của tia UV đối với con người

2.1 Tác hại của tia UV

Tia UV có thể gây nhiều tổn hại đến sức khỏe của chúng ta như tổn thương mắt, gây ung thư da, và cháy nắng. Tia UVB gây ra các vấn đề về mắt như viêm giác mạc, hạt kết giác mạc. Tia UVA, trong khi đó, có thể xuyên qua giác mạc, đi vào thủy tinh thể hoặc võng mạc, dẫn đến các vấn đề như đục thủy tinh thể hay thoái hóa điểm vàng.

Theo trang skincancer.org, đến 90% số ca ung thư da là do tác động của tia UV. Tiếp xúc với tia UV ở mức độ cao có khả năng gây ra ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy và các khối u ác tính trên da. Cháy nắng là tình trạng da bị đỏ ửng và bỏng rát, và thường xảy ra sau khi tiếp xúc với tia UV trong ánh nắng mặt trời. Cháy nắng có thể xảy ra ngay cả trong những ngày mát mẻ và có nhiều mây, vì tia UV có thể xuyên qua mây và tiếp xúc với da.

Tia UV còn có thể gây tổn thương cho hệ thống miễn dịch. Cháy nắng có thể thay đổi sự phân bố và chức năng của các nhóm tế bào bạch cầu trong cơ thể người trong vòng 24 giờ sau tiếp xúc với ánh nắng. Nếu tình trạng này diễn ra nhiều lần trong thời gian dài, có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến hệ miễn dịch.

Cuối cùng, tia UV có khả năng gây lão hóa da. Tia UV có khả năng phá hủy collagen và mô liên kết dưới lớp trên cùng của da, dẫn đến việc xuất hiện các đốm nâu, tàn nhang, và nếp nhăn.

2.2 Lợi ích của tia UV

Mặc dù có nhiều tác động tiêu cực, tia UV cũng có một số lợi ích. Khi tiếp xúc với tia UV trong ánh sáng mặt trời, cơ thể tổng hợp được vitamin D. Vitamin D giúp xây dựng và duy trì sức khỏe xương, vì canxi chỉ được hấp thụ khi có vitamin D.

Ngoài ra, tia UV còn được sử dụng trong việc điều trị bệnh vảy nến. Việc áp dụng tia UV giúp làm chậm quá trình tăng trưởng của các tế bào da, giảm triệu chứng bệnh vảy nến.

Tia UV cũng có khả năng khử trùng và tiệt trùng. Bằng cách xuyên qua màng tế bào và phá hủy DNA, tia UV có thể tiêu diệt các vi khuẩn và ngăn chặn khả năng tái sinh và nhân lên của chúng. Vì vậy, việc phơi các vật dụng như tã vải cho bé, quần lót trẻ em, và khăn mặt dưới ánh nắng mặt trời giúp tiệt trùng chúng.

Cách hạn chế tác động của tia UV

3.1 Sử dụng kem chống nắng

Một cách phổ biến và dễ dàng để hạn chế tác động của tia UV là sử dụng kem chống nắng hàng ngày và thường xuyên. Khi chọn mua kem chống nắng, bạn nên quan tâm đến hai chỉ số quan trọng: SPF và PA. Chỉ số SPF cho biết khả năng chống tia UVB của kem chống nắng, và chỉ số PA cho biết khả năng lọc tia UVA. Chọn kem chống nắng có SPF cao và PA nhiều dấu cộng sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất.

3.2 Chế độ ăn uống

Để tăng khả năng bảo vệ cơ thể trước tác động của tia UV, bạn cần có chế độ ăn uống hợp lý và bổ sung nhiều thực phẩm chứa chất chống oxy hóa như cam, quýt, trà xanh, cà rốt,… Bạn cũng nên bổ sung các loại vitamin và khoáng chất để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể trước tác động của ánh nắng và môi trường bên ngoài.

3.3 Sử dụng công cụ chống nắng cơ học

Để bảo vệ bản thân khỏi các tác động của tia UV trong ánh nắng mặt trời, bạn cần mặc đồ bảo hộ như áo dài tay, áo khoác, áo chống tia UV, quần dài, mũ rộng vành,… Đối với trẻ em, bạn cũng nên trang bị kính mát và mũ cho họ. Hãy chọn những sản phẩm có tính năng chống tia UV để đảm bảo hiệu quả bảo vệ khỏi ánh nắng.

Đặc biệt, trong khoảng thời gian từ 10 – 14 giờ, bạn nên tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, vì đây là thời gian mà tia UV hoạt động mạnh mẽ nhất.

Mắt kính chống tia UV – Ý nghĩa của các chỉ số trên mắt kính

4.1 Lợi ích của mắt kính chống tia UV

Mắt kính có tròng chống tia UV có thể ngăn chặn đến 99% tia UV, đảm bảo an toàn cho mắt ngay cả khi làm việc ngoài trời dưới ánh nắng mặt trời. Lớp phủ chống tia UV hoàn toàn trong suốt, do đó không ảnh hưởng đến tính thời trang. Mắt kính chống tia UV còn có lớp bảo vệ chống hao mòn, giúp duy trì khả năng chống tia UV theo thời gian.

4.2 Ý nghĩa của các chỉ số trên mắt kính

Có nhiều tiêu chuẩn đánh giá khả năng chống tia UV của mắt kính. Tuy nhiên, hai chỉ số phổ biến là % khả năng chống tia UV và bước sóng tia UV có thể ngăn chặn. Ví dụ, một mắt kính có khả năng chống tia UV “80%” có nghĩa là tròng kính ngăn chặn được 80% tia UV chiếu vào và chỉ còn 20% tia UV tác động lên mắt. Mắt kính chống tia UV có bước sóng “UV400” có khả năng chống tia UV có bước sóng lên tới 400 nm, tức là ngăn chặn tất cả các tia UV từ 10 – 380 nm.

Hy vọng với những thông tin trên, bạn hiểu rõ về tác động và lợi ích của tia UV cũng như cách hạn chế tác động của nó để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ với tổng đài 1900.866.874 (7:30 – 22:00) hoặc truy cập trang web LADEC để được tư vấn và giải đáp thêm.