Các khối u trung thất có thể lành tính hoặc ác tính và bao gồm các khối u từ tuyến ức, dây thần kinh, mô bạch huyết (hạch bạch huyết, mô liên kết hoặc tế bào mầm). Những khối u này có thể ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan lân cận nếu không được can thiệp kịp thời.

U trung thất là gì?

U trung thất là khối u xuất hiện trong vùng trung thất. Chúng có thể lành tính (không phải ung thư) hoặc ác tính (ung thư). Vị trí khối u trong trung thất phụ thuộc vào độ tuổi của người bệnh. Thông tin thống kê cho thấy khối u phát triển ở phần sau trung thất thường xảy ra ở trẻ em, trong khi khối u ở phần trước trung thất thì xảy ra nhiều hơn ở người lớn.

Trung thất là một vùng được bao quanh bởi xương ức ở mặt trước, cột sống ở mặt sau và phổi ở hai bên. Trung thất chứa tim, động mạch chủ, các hạch bạch huyết, tuyến ức, thực quản, khí quản và dây thần kinh. (1)

Nguyên nhân gây ra khối u trong trung thất

Các nguyên nhân gây ra khối u trung thất thường liên quan đến vị trí của chúng: (2)

Trung thất phía trước

• Ung thư hạch: bao gồm cả u Lympho Hodgkin và u Lympho không Hodgkin.
• U tuyến ức và u nang tuyến ức: là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra khối u trong trung thất. Phần lớn các khối u tuyến ức là lành tính và được bao quanh bởi một bao xơ.
• Tế bào mầm: khoảng 60-70% các khối u tế bào mầm là lành tính và thường xảy ra ở cả nam và nữ.
• Khối u trung thất tuyến giáp: thường là khối u lành tính, ví dụ như bướu cổ.

Trung thất phía giữa

• U nang phế quản: là một dạng u lành tính có nguồn gốc từ đường hô hấp.
• Nổi hạch trung thất: tình trạng hạch to lên.
• U nang màng ngoài tim: khối u ác tính nguyên phát của màng ngoài tim.
• Các khối u khí quản: có thể lành tính hoặc ác tính.
• Các khối u thực quản: có thể lành tính hoặc ác tính.
• Các bất thường về thực quản: bao gồm chứng giãn thực quản, túi thừa và thoát vị hồng.
• Bất thường mạch máu: bao gồm chứng phình động mạch chủ và bóc tách động mạch chủ.

Trung thất phía sau

• Các khối u thần kinh: là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra các khối u trong trung thất phía sau, được chia thành các khối u vỏ bọc thần kinh, khối u tế bào hạch và khối u tế bào paraganglionic. Khoảng 70% khối u thần kinh là lành tính.
• Nổi hạch: do sự tăng sinh của các hạch bạch huyết.
• U nang thần kinh: là dạng u hiếm gặp, liên quan đến cả yếu tố thần kinh và đường tiêu hóa.
• Bất thường cột sống: bao gồm các bất thường nhiễm trùng, u ác tính và chấn thương lồng ngực.
• Bất thường mạch máu: bao gồm chứng phình động mạch chủ.

Triệu chứng của khối u trong trung thất

Gần 40% các trường hợp có khối u trung thất không biểu hiện triệu chứng. Thường khối u được phát hiện trong quá trình chụp X-quang ngực để chẩn đoán một tình trạng sức khỏe khác. (3)

Nếu xuất hiện các triệu chứng sau đây, chúng có thể do khối u đang chèn ép các cơ quan xung quanh:

• Ho
• Mệt mỏi
• Đau ngực
• Buồn nôn và nôn mửa
• Sốt
• Ớn lạnh
• Đổ mồ hôi đêm
• Ho ra máu
• Khàn tiếng
• Giảm cân không rõ nguyên nhân
• Nổi hạch
• Thở khò khè
• Sụp mí mắt, đồng tử nhỏ và các vấn đề về mắt khác

Những cơn ho dai dẳng, ho ra máu là dấu hiệu cho thấy khối u trong trung thất đang chèn ép phổi.

U trung thất có nguy hiểm không?

Theo TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch – Lồng ngực, Trung tâm tim mạch BVĐK Tâm Anh TP.HCM, cả khối u trung thất lành tính và ác tính đều cần điều trị. Nếu không can thiệp, khi khối u phát triển, chúng sẽ chèn ép các cơ quan và mô xung quanh, thậm chí ảnh hưởng đến chức năng của những cơ quan này.

Ngoài ra, các khối u ác tính có thể lan sang các vùng khác của cơ thể. Nếu chúng xâm lấn vào tủy sống, sẽ gây chèn ép tủy sống. Nếu khối u xâm lấn tim hoặc các mạch máu của tim, người bệnh sẽ đối mặt với nguy cơ tử vong.

Ngoài phương pháp điều trị u trung thất bằng phẫu thuật, hóa trị hoặc xạ trị, người bệnh cũng có thể gặp phải các tác dụng phụ nghiêm trọng như giảm cảm giác thèm ăn, chảy máu, thiếu máu, táo bón, tiêu chảy, mệt mỏi, rụng tóc, nhiễm trùng, buồn nôn, nôn, đau đớn, sưng tấy.

Phương pháp chẩn đoán

Các kỹ thuật thông thường được sử dụng để chẩn đoán và đánh giá khối u trung thất bao gồm:

• Chụp cắt lớp vi tính (CT) vùng trung thất
• Xét nghiệm máu
• Siêu âm
• Sinh thiết
• X-quang ngực
• Chụp cộng hưởng từ (MRI) ngực
• Nội soi thực quản
• Nội soi phế quản
• Nội soi trung thất kèm sinh thiết

Hệ thống chụp CT 768 lát cắt hiện đại tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh giúp phát hiện sớm u trung thất.

Điều trị u trung thất

Theo TS.BS Nguyễn Anh Dũng, phương pháp điều trị áp dụng cho các khối u trung thất phụ thuộc vào loại khối u và vị trí của nó. Dưới đây là các phương pháp điều trị thường được áp dụng: (4)

• Các khối u tuyến ức cần kết hợp phẫu thuật, xạ trị và hóa trị. Các kỹ thuật xâm lấn tối thiểu như nội soi lồng ngực, phẫu thuật cắt bỏ bằng robot hoặc một phương pháp phẫu thuật mở chia đôi xương ức có thể được sử dụng.
• Các khối u lympho được điều trị qua hóa trị, sau đó là xạ trị. Phẫu thuật có thể được thực hiện để lấy mô chẩn đoán.
• Các khối u thần kinh phát triển ở trung thất sau thường được điều trị bằng phẫu thuật.

Một số khối u lành tính và không ảnh hưởng đến các cơ quan xung quanh có thể được điều trị bằng phương pháp nội khoa. Bác sĩ sẽ theo dõi sự phát triển của chúng và chỉ định phẫu thuật khi cần thiết.

Các bác sĩ đang tiến hành phẫu thuật nội soi loại bỏ khối u trong trung thất cho bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.

Ưu điểm của phẫu thuật xâm lấn tối thiểu trong điều trị u trung thất

So với phẫu thuật truyền thống, các bệnh nhân trải qua phẫu thuật xâm lấn tối thiểu như nội soi lồng ngực loại bỏ khối u trong trung thất sẽ có nhiều lợi ích, bao gồm:

• Ít đau sau phẫu thuật
• Thời gian nằm viện ngắn hơn
• Phục hồi nhanh chóng và quay lại sinh hoạt hàng ngày sớm hơn
• Giảm nguy cơ nhiễm trùng
• Ít chảy máu trong và sau phẫu thuật

Những rủi ro của ca phẫu thuật

So với phẫu thuật mở truyền thống, phẫu thuật nội soi loại bỏ khối u trong trung thất đã giúp giảm thiểu tối đa biến chứng trong và sau phẫu thuật. Tuy vậy, vẫn có nguy cơ gặp phải một số rủi ro đối với phương pháp xâm lấn tối thiểu này. Các rủi ro bao gồm:

• Tổn thương khu vực xung quanh bao gồm tim, màng ngoài tim và tủy sống
• Chảy máu nhiều trong quá trình phẫu thuật, bệnh nhân có thể cần truyền máu và bác sĩ phải tạo đường mổ lớn hơn
• Tràn dịch màng phổi
• Dẫn lưu sau phẫu thuật
• Nhiễm trùng, chảy máu nhiều trong giai đoạn sau phẫu thuật

Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, các bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể để bệnh nhân sẵn sàng cho ca phẫu thuật. Sau giai đoạn phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được hướng dẫn chi tiết về cách chăm sóc vết mổ, chế độ ăn phù hợp và chế độ vận động hợp lý để hồi phục sức khỏe sớm.

Phòng ngừa khối u trong trung thất

Theo TS.BS Nguyễn Anh Dũng, không thể ngăn ngừa khối u trong trung thất hình thành, nhưng có thể phát hiện và điều trị sớm để loại bỏ nó hoàn toàn. Quan trọng nhất là mỗi người hãy quan tâm đến sức khỏe của mình và thường xuyên đi khám, đặc biệt nếu xuất hiện các triệu chứng đau ngực, khó thở, ho không rõ nguyên nhân kéo dài hơn hai tuần.

Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã điều trị thành công cho nhiều trường hợp bị khối u trong trung thất, bao gồm cả những trường hợp có khối u có kích thước lên tới 10cm. Trung tâm ưu tiên phát triển kỹ thuật mổ nội soi hiện đại, ít xâm lấn, giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng cho bệnh nhân.

Ngoài điều trị u trung thất, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh còn tiếp nhận và điều trị các bệnh lý tim mạch khác như bệnh mạch vành, bệnh suy tim, bệnh van tim, bệnh cơ tim, suy giãn tĩnh mạch chân, bệnh tim bẩm sinh. Trung tâm được trang bị các hệ thống máy móc hiện đại như hệ thống chụp CT 768 lát cắt, hệ thống DSA – chụp mạch vành 2 bình diện, hệ thống máy siêu âm 4D… giúp phát hiện bệnh sớm và can thiệp kịp thời.

Đừng để khối u trong trung thất phát triển nhanh chóng và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Hãy tự kiểm tra sức khỏe định kỳ để có thể phát hiện sớm và điều trị hiệu quả khối u trung thất.

Nguồn: Ladec (đã chỉnh sửa bởi dnulib.dialtous.com)