Địa lý của vùng đồng bằng sông Hồng
Vùng đồng bằng sông Hồng nằm từ vĩ độ 21°34´B (huyện Lập Thạch) đến vùng bãi bồi khoảng 19°5´B (huyện Kim Sơn). Vùng này kéo dài từ 105°17´Đ (huyện Ba Vì) tới 107°7´Đ (trên đảo Cát Bà). Phía bắc và đông bắc là Vùng Đông Bắc (Việt Nam), phía tây và tây nam là vùng Tây Bắc. Vịnh Bắc Bộ nằm ở phía đông, còn phía nam là vùng Bắc Trung Bộ. Đồng bằng sông Hồng có độ cao giảm dần từ Tây Bắc xuống Đông Nam, từ các thềm phù sa cổ 10 – 15m xuống đến các bãi bồi 2 – 4m ở trung tâm, sau đó là các bãi triều hàng ngày còn ngập nước triều.
Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
Địa hình
Vùng đồng bằng sông Hồng có địa hình tương đối phẳng, với hệ thống sông ngòi mật độ cao. Hệ thống này đã tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển giao thông thuỷ và cơ sở hạ tầng của vùng.
Khí hậu
Vùng đồng bằng sông Hồng có khí hậu đặc trưng. Mùa đông kéo dài từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau, và cũng là mùa khô. Mùa xuân có tiết mưa phùn. Điều kiện khí hậu của vùng tạo thuận lợi cho việc trồng cây ở các vụ mùa khác nhau trong năm.
Tài nguyên khoáng sản và biển
Vùng đồng bằng sông Hồng có tài nguyên khoáng sản và biển phong phú.
- Tài nguyên đất sét, đặc biệt là đất sét trắng ở Hải Dương, được sử dụng để sản xuất các sản phẩm sành sứ.
- Tài nguyên đá vôi ở nhiều địa điểm, như Thuỷ Nguyên – Hải Phòng và Kim Môn – Hải Dương, được sử dụng trong ngành công nghiệp vật liệu xây dựng.
- Tài nguyên than nâu với lượng trữ hàng tỷ tấn, tuy nhiên hiện chưa được khai thác.
- Vùng còn có tiềm năng về khí đốt.
Bờ biển của vùng kéo dài từ Thuỷ Nguyên – Hải Phòng tới Kim Sơn – Ninh Bình. Bờ biển này có bãi triều rộng và phù sa dày, tạo điều kiện cho nuôi trồng thuỷ hải sản và chăn nuôi vịt ven bờ. Ngoài ra, còn có nhiều bãi biển và đảo có thể phát triển thành khu du lịch, như bãi biển Đồ Sơn và huyện đảo Cát Bà.
Tài nguyên đất đai và sinh vật
Tài nguyên đất đai nông nghiệp là nguồn tài nguyên quan trọng của vùng đồng bằng sông Hồng. Vùng này có hệ thống sông Hồng và sông Thái Bình đem đến phù sa, đã bồi đắp thành đất đai. Hiện đã sử dụng hơn 103 triệu ha đất, chiếm 82,48% diện tích đất tự nhiên của vùng và 5,5% diện tích đất sử dụng của cả nước. Đất đai của vùng rất thích hợp cho trồng các loại cây công nghiệp ngắn ngày, lúa nước và màu sắc. Vùng đồng bằng sông Hồng cũng có diện tích trồng cây lương thực lớn, xếp thứ hai trong cả nước với diện tích 1242,9 nghìn ha.
Vùng đồng bằng sông Hồng còn có tài nguyên sinh vật phong phú, bảo tồn ở các vườn quốc gia như Ba Vì, Cát Bà và Cúc Phương. Các khu dân cư và đô thị đã phát triển trong vùng, nhưng vẫn còn giữ được giới sinh vật độc đáo của Việt Nam.
Vùng đồng bằng sông Hồng với vị trí địa lý đặc biệt và điều kiện tự nhiên phong phú có tiềm năng phát triển đa dạng các ngành nông nghiệp, công nghiệp và du lịch. Đặc biệt, việc sử dụng tài nguyên một cách bền vững và bảo vệ môi trường sẽ giúp vùng phát triển một cách bền vững trong tương lai.